Gezondheidszorg; meer dan techniek
Onder de naam: Gezondheidszorg; meer dan techniek organiseert de KNMG op 1 december 2008 een symposium. Dr. Piet Leguit, chirurg, is de inspirator van dit congres, waar onder anderen meditatie technieken aan bod komen. In Medisch Contact van 31 oktober stond een interview met Dr Leguit, een van de meer verlichte artsen in Nederland. Artsen zijn machteloos als biochemische, radio therapeutische en chirurgische interventies geen soelaas meer bieden. De geneeskunst, gedefinieerd als het stimuleren van het zelfhelend vermogen van patiënten, dreigt verloren te gaan, meent voormalig chirurg Piet Leguit. Zo begint het Medisch Contact artikel.Leguit breekt een lans voor meditatie, ademhalingsoefeningen en aandachtstechnieken. Hij meent dat deze een zinvolle aanvulling kunnen zijn op de reguliere behandelvormen. Hij beseft dat hij daarbij in Nederland kritiek kan verwachten:
‘Ja, ik weet dat ik mij kwetsbaar maak voor kritiek van de “antikwakbeweging”, maar dat is dan maar zo.’ Want haal je zulke elementen weg uit de zorg, dan verarm je het vak van arts en verarm je de arts-patiëntrelatie, vindt hij.
Op het congres ruime aandacht voor een meer Geintegreerde Geneeskunde. We sluiten af met informatie over het congres:
Congres
Op het congres ‘Gezondheidszorg; meer dan techniek’ spreken onder andere psychoneuro-immunoloog Cobi Heijnen, neurowetenschapper Dick Swaab en moleculair bioloog Fahri Saatcioglu over stress, relaxatie en placebowerking en hun invloed op de diverse fysiologische systemen zoals immuunrespons, hersenfuncties en gedrag.
‘s Middags zijn er een aantal workshops waarin de deelnemers zelf de invloed van technieken die zich concentreren op ademhaling, aandacht, lichamelijke beweging en bewustzijn kunnen ervaren. Oogmerk van het congres: geneeskunst (her)implementeren en (her)integreren in de verworvenheden van de hedendaagse gezondheidszorg. De afsluitende lezing van de Frans-Amerikaanse psychiater David Servan-Schreiber zal daarom in het teken staan van de verzoening tussen geneeskunde en geneeskunst.
Het congres vindt plaats op 1 december in Domus Medica in Utrecht. Voor registratie en informatie: www.artsennet.nl/agenda of tel.: 030 2823 841. Het congres is geaccrediteerd voor alle medisch specialismen met 6 punten.
Bron: H. Maassen. Niet met lege handen. Medisch Contact Nr. 44 – 31 oktober 2008: 1809-1811
Verdere achtergrondsinformatie:
De intramurale gezondheidszorg beschikt over ingenieuze technische mogelijkheden
voor de diagnostiek en behandeling van ziekten en afwijkingen. De resultaten van deze
verworvenheden in de geneeskunde zijn indrukwekkend. Daarbij valt de aandacht voor de
geneeskunst, de interactie tussen arts en patiënt en de invloed van omgeving en
attitude op de gezondheid, in het niet. Toch wordt een zuiver technische benadering door steeds meer
mensen als eenzijdig ervaren. Niet alleen patiënten, maar ook veel artsen ervaren een gemis
en hebben behoefte aan een evenwichtiger benadering.
Opmerkelijk is dat het bedrijfsleven het belang van interactie en balans tussen mens en
omgeving al langere tijd serieus neemt. Zo propageert ING voor haar werknemers dagelijks
ter plaatse een yoga-programma. In de VS stelt de grote verzekeraar Blue Shields haar
patiënten pre-operatief een visualisatie-programma ter beschikking. De Nederlandse
gezondheidszorg zal een inhaalslag moeten maken. Die heeft alleen kans van slagen als de
verandering van binnenuit wordt ingezet. Het is aan de individuele medisch specialist om
de beweging op gang te brengen en zich in te spannen om de beroepspraktijk van alledag
op een andere manier tegemoet te treden.
Congresprogramma
Doorbraken in de wetenschap rond stress en relaxatie en hun invloed op de diverse fysiolo-
gische systemen zoals immuun respons, hersenfuncties en gedrag zijn de kernthema’s van
de lezingen van de gerenommeerde sprekers mevrouw prof.dr. Cobi Heijnen, hoogleraar
psycho-neuro immunologie, UMC Utrecht en onderzoeker prof.dr. Fahri Saatcioglu, De-
partment of Molecular Bioscienes, Universiteit van Oslo. Prof.dr. Dick Swaab, arts, neuro-
bioloog, Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen, Amsterdam, zal illustreren hoe
het zogenaamde placebo-effect de resultante is van het gedrag en handelen van de medicus
en van de opvattingen en het vertrouwen van de patiënt. Samen leidt dit tot een door de
hersenen geïnitieerd zelfhelend vermogen.
Workshops
Na deze intellectuele en cognitieve bestudering van de invloed van uitwendige factoren
op fysiologische processen, volgen in de middag een aantal workshops waarin de invloed
van technieken die zich concentreren op ademhaling, aandacht, lichamelijke beweging en
bewustzijn kunnen worden ervaren.
Dagprogramma
08.15 – 09.00 Ontvangst, registratie en koffie
Deel I Theoretische achtergronden en wetenschappelijke studies
Dagvoorzitter: dr. Piet Leguit, chirurg
09.00 – 09.15 Opening
Willem G.J.M. van der Ham, algemeen voorzitter Orde van Medisch
Specialisten
09.15 – 10.00 Het effect van stress op immuun response, hersenfunctie en gedrag
Mevrouw prof.dr. Cobi Heijnen, hoogleraar psycho-neuro immuno-
logie, UMC Utrecht
10.00 – 10.45 The effect of breathing on the immune system, brain function and behaviour
Prof.dr. Fahri Saatcioglu, Department of Molecular Bioscienes, Uni-
versiteit van Oslo
10.45 – 11.15 koffiepauze
11.15 – 12.00 Mechanismen van het placebo-effect; het zelfhelend vermogen van de hersenen
Prof.dr. Dick Swaab, arts, neurobioloog, Nederlands Instituut voor
Neurowetenschappen, Amsterdam
12.00 – 12.30 Paneldiscussie
12.30 – 13.30 lunch
Deel II Workshops
13.30 – 14.30 Plenaire workshop: Meditation and cardiac coherence
Prof.dr. David Servan Schreiber, hoogleraar klinische
psychiatrie,
Universiteit van Pittsburgh
14.30 – 15.00 theepauze
15.00 – 16.00 Parallel workshopprogramma
workshop 1 training in aandacht versterkende technieken
Joke Hellemans, psycholoog/psychotherapeut
bewustzijn kunnen worden ervaren. Prof.dr. David Servan-Schreiber, hoogleraar klinische
psychiatrie, Universiteit van Pittsburgh, verzorgt de eerste plenaire workshop. Hierna volgt
een parallel workshopprogramma.
workshop 2 training in ademhalingtechnieken
Prof.dr. Fahri Saatcioglu
workshop 3 training in lichamelijke technieken
Prof.dr. Jan M. Keppel Hesselink, arts-farmacoloog
Deel III Lezing
16.10 – 16.55 Reconciling the science and art of Medicine
Prof.dr. David Servan Schreiber, hoogleraar klinische psychiatrie,
Universiteit van Pittsburgh